Nieuwe coronawet vol verboden krijgt van alle kanten kritiek
Terras op 1 juni, toen de horeca weer open mocht ANPOp 1 juli moet de Tijdelijke Wet Maatregelen covid-19, ook wel de coronawet genoemd, van kracht worden. Maar er zijn weinig mensen die denken dat dat lukt. Er is veel kritiek, en minister De Jonge moet zijn teksten aanpassen om te voorkomen dat de Tweede en Eerste Kamer de wet afschieten.
In de wet wil het kabinet tijdelijke noodverordeningen vastleggen die de afgelopen maanden in haast zijn afgekondigd. Ook moet er een betere juridische onderbouwing komen voor toekomstige maatregelen, bijvoorbeeld in het geval van een tweede besmettingsgolf.
Bij noodverordeningen, zoals het sluiten van de horeca en sportscholen, hebben burgers vooraf geen inspraak via de gemeenteraad of de Tweede Kamer. Ook kunnen burgers zo’n verordening niet aanvechten bij de rechter.
Ongewenste situatie
Het kabinet vindt dit een ongewenste situatie. De wet moet de verzameling noodverordeningen vervangen na goedkeuring door de Tweede en Eerste Kamer.
In de wet staat bijvoorbeeld dat het verboden is om op straat geen veilige afstand tot anderen te houden (de 1,5 meter staat er niet letterlijk in), dat het verboden is om op bepaalde openbare plekken te zijn, dat het verboden is een evenement te organiseren, dat het kabinet hygiënemaatregelen verplicht kan stellen en dat het kabinet bepaalde beroepsuitoefeningen mag verbieden.
Ook kan het kabinet met de wet nieuwe ministeriële regelingen uitvaardigen.
Willekeur
stop deze wet en teken de petities op https://petities.nl/petitions/nee-tegen-de-spoedwet
Maar volgens critici gaat de wet veel te ver.
De Nederlandse Orde van Advocaten zegt dat de wet inbreuk kan maken op de grondrechten van burgers. Ook maakt de orde zich zorgen dat er bij de handhaving en het opleggen van boetes willekeur kan optreden omdat regels niet duidelijk genoeg zijn.
Verder kan het kabinet de wet verlengen waardoor de ‘tijdelijkheid’ in feite neerkomt op onbepaalde tijd. En dat is te lang voor een wet die inbreuk kan maken op bepaalde grondrechten, zegt de orde.
Geschrokken
Hoogleraar staatsrecht Voermans zegt dat hij is geschrokken van de wet. “Die levert ons mogelijk voor een lange periode uit aan bestuur per ministersdecreten”, zegt hij.
Voermans zegt dat de wet het mogelijk maakt dat de ministerraad achter gesloten deuren ingrijpende besluiten neemt over wat wel en niet mag. Die kunnen de rechten en grondrechten van burgers ernstig beperken, zonder dat de Tweede Kamer daar vooraf invloed op heeft.
Voermans: “Dat past niet in een democratische rechtsstaat, en dat staat ook haaks op ons grondwettelijke systeem en de waarden en beginselen die in dat systeem zijn verankerd.”
Niet democratisch
Ook burgemeesters en raadsleden zijn ontevreden. De wet houdt geen rekening met lokale verschillen, zegt de VNG. En alleen burgemeesters kunnen iets tegen een ministeriële regeling doen als zij het er niet mee eens zijn.
De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden ziet zich hierdoor buiten spel gezet, en dat is slecht voor het draagvlak, waarschuwt de vereniging. “De tijdelijke wet plaatst ruim 8500 raadsleden tegenover de wet, in plaats van dat zij ook de ambassadeurs zouden kunnen zijn van de diverse tijdelijke maatregelen”.
Overuren
Ondertussen wacht de Raad van State op de wetstekst om het kabinet te kunnen adviseren.
Normaal gesproken heeft de raad twee maanden de tijd voor een juridisch advies. Inmiddels regent het spoedwetten in verband met de coronacrisis en moet alles sneller. “Er worden hier overuren gedraaid”, zegt een woordvoerder. “Maar volgende week of de week daarop moet lukken.”
Hoe de Raad van State er ongeveer over denkt staat al in een soort vooradvies. De overheid moet een goede balans vinden tussen het ingrijpen in grondrechten van burgers en het beschermen van de volksgezondheid, luidt het advies.
En de Tweede Kamer moet alles kunnen controleren. Het gebrek aan democratische controle bij de noodverordeningen is aanvaardbaar aan het begin van een crisis, maar niet voor de langere termijn, zegt de Raad van State.
Niet voor de zomervakantie
Het ministerie van Volksgezondheid zegt goed naar de kritiek te luisteren en vandaag of morgen de aangepaste tekst naar de Raad van State te sturen. Die geeft dan volgende week of de week erna advies. Dan gaan de Tweede en de Eerste Kamer er over debatteren.
Kamerleden van de oppositie hebben zich al kritisch uitgelaten over de haast die het kabinet heeft, maar zeggen zich niet te laten opjagen.
“Het gaat over een wet waar in staat of je je familie wel mag zien, over het gebruik van data, boetes en ministers die naar eigen goeddunken besluiten kunnen nemen”, zegt PvdA-Kamerlid Kuiken. “Dat is heel fundamenteel en dat moet zorgvuldig.”
Corona-protest in Den Haag verboden, organisatoren stappen naar rechter
stop deze wet en teken de petities op https://petities.nl/petitions/nee-tegen-de-spoedwet
De Veiligheidsregio Haaglanden verbiedt een demonstratie van de actiegroep “Virus waanzin” die voor zondag was aangekondigd op het Malieveld. “De wijze waarop deze bijeenkomst wordt georganiseerd, vormt een gevaar voor de volksgezondheid”, schrijft plaatsvervangend voorzitter Remkes.
De initiatiefnemers zeggen verbijsterd te zijn en starten een kort geding. “De democratie is buiten werking gesteld. Daar nemen we geen genoegen mee”, zegt woordvoerder Willem Engel. Hij hoopt dat het verbod van tafel gaat, maar zeg dat er zondag sowieso wordt gedemonstreerd.
Festival met dj’s
Voor de demonstratie waren in eerste instantie 100 deelnemers aangemeld, maar dat aantal is na oproepen op sociale media en het aansluiten van andere protestorganisaties snel opgelopen, zegt de veiligheidsregio.
De organisatie verwacht nu zeker 10.000 deelnemers en mogelijk meer. “Dit overstijgt met zekerheid de spankracht en het regelvermogen van de organisatie die dit evenement onder het mom van een demonstratie heeft aangekondigd en overschrijdt de maximale capaciteit van het Malieveld”, schrijft Remkes.
Volgens de veiligheidsregio komt dat ook doordat er optredens van bekende dj’s gepland staan. Die maken dat bekend via hun eigen kanalen, waardoor er ook mensen op het evenement afkomen die na de lockdown van de afgelopen maanden weer een muziekfestijn willen meemaken.
“Het recht op demonstratie is een groot goed, maar het Malieveld is niet van elastiek”, meent Remkes. “In de gemeente Den Haag bestaat geen openbare ruimte die de hoeveelheid mensen die de organisatie heeft opgetrommeld veilig kan herbergen en daarom verbied ik de bijeenkomst.” Hij wijst erop dat dergelijke massa-evenementen tot 1 september niet zijn toegestaan.
Rustgevende muziek
Viruswaanzin.nl zegt te strijden voor het behoud van de democratische rechtstaat en het behoud van vrijheden en grondrechten die het afgelopen decennium steeds verder in het gedrang zouden zijn gekomen.
De demonstratie van zondag was gericht tegen het wetsvoorstel “Tijdelijke wet COVID-19”. De initiatiefnemers willen voorkomen dat “de Nederlandse samenleving nog langer gebukt gaat onder de tucht van de ‘anderhalvemetersamenleving'”, schrijven ze op hun website.
Volgens woordvoerder Engel was de demonstratie negen dagen geleden al aangemeld en is er uitgebreid en goed overlegd met de politie en de beheerder van het Malieveld, Staatsbosbeheer. “Met hen is het plan helemaal doorlopen en alle noodzakelijke stappen zijn gezet.”
Ook bestrijdt hij dat de demonstratie door de optredens van dj’s in een festival verandert. De dj’s is bovendien gevraagd rustgevende muziek te draaien en geen opzwepende. Engel verwijt Remkes dat hij het recht op demonstratie met een noodverordening buiten werking stelt en niet zelf contact met de organisatie heeft gezocht.
Grapperhaus
Minister Grapperhaus stelde voorafgaand aan de ministerraad dat hij er niet over gaat. “Maar als het de inschatting is dat het een festival wordt, dan hebben ze in Den Haag een goede reden om het niet door te laten gaan.”
Hij denkt niet dat het draagvlak voor de coronamaatregelen gemiddeld genomen afneemt. “Dat wil ik graag weerspreken. Er is bij een groot deel van de bevolking nog steeds het inzicht dat we dit zo moeten doen.”
CoronamaatregelenRaad van State tegen kabinet: huiswerk voor coronawet moet over
De Raad van State is zeer kritisch over de coronaspoedwet van het kabinet. Volgens Haagse bronnen heeft de Raad het kabinet geadviseerd het wetsvoorstel aan te passen voordat het naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Het kabinet zal zich er in elk geval nog eens over moeten buigen.
De ‘Tijdelijke wet Covid-19’ moet in de plaats komen van de vele noodverordeningen met allerlei coronamaatregelen. Op het concept kwam veel kritiek, onder meer van de Orde van Advocaten en hoogleraren: velen vinden dat het kabinet te veel macht krijgt en dat grondrechten in het geding zijn. De Tweede Kamer heeft te kennen gegeven niet over één nacht ijs te willen gaan.
Democratische controle
Het advies van de Raad van State is nog niet openbaar, maar ook de belangrijkste adviseur van het kabinet zet vraagtekens bij de manier waarop de Kamer allerlei maatregelen kan controleren. De Raad is er ook ongerust over dat het kabinet de wet makkelijk kan verlengen, waardoor de tijdelijkheid maar betrekkelijk zou zijn.
Minister De Jonge schreef vanochtend aan de Kamer dat de wet niet op 1 juli ingaat, zoals eerder de bedoeling was. Hij voegde eraan toe dat het kabinet het voorstel nog steeds “spoedig” bij de Tweede Kamer wil indienen, maar dat een zorgvuldige behandeling tijd en aandacht vergt.
Aangescherpt en verbeterd
De Jonge benadrukte in zijn brief dat het oorspronkelijke concept “op belangrijke punten is aangescherpt en verbeterd” en dat de nieuwe tekst naar de Raad van State is gegaan. Maar die vindt dus dat ook het gewijzigde voorstel niet zo bij de Kamer kan worden ingediend.
De minister wees er in zijn brief op dat het kabinet ook zonder noodwet de veiligheidsregio’s aanwijzingen kan geven en dat zolang de wet er nog niet is de noodverordeningen van kracht blijven. “In de huidige fase van de bestrijding zijn steeds meer maatregelen versoepeld en is de inzet van noodverordeningen beperkter en minder ingrijpend dan in de beginfase. Het blijft ook op dit moment van groot belang dat wij ons allen houden aan de maatregelen ter bestrijding van het virus”, schreef De Jonge.
Hij voegde eraan toe zich te realiseren dat de rol van de Kamer bij het vaststellen van noodverordeningen beperkt is. Volgens hem zal de coronawet daarin verandering brengen.
stop deze wet en teken de petities op https://petities.nl/petitions/nee-tegen-de-spoedwet
bron: https://nos.nl